عدالت در داوری به عنوان یکی از ارکان بنیادین نظامهای حقوقی، نقش بیبدیلی در استحکام و سلامت اجتماعی ایفا میکند. در همه جوامع انسانی و بهویژه در نظامهای حقوقی، داوری مبتنی بر عدالت میتواند حس امنیت، اعتماد و آرامش را در میان افراد تقویت کند. این اصول در آموزههای دینی و اخلاقی همواره مورد تأکید قرار گرفته و حفظ حقوق همگان به رعایت آن وابسته است.
در فرآیند داوری، قاضی یا داور باید با دقت و انصاف، شواهد و استدلالها را بررسی کند. هر تصمیم او بر حقوق و سرنوشت افراد تأثیرگذار است، بنابراین عدالت در این مقام نه تنها یک وظیفه قانونی، بلکه یک مسئولیت اخلاقی و انسانی است. قضاوت بدون عدالت نه تنها موجب تضییع حقوق افراد میشود، بلکه با ایجاد زمینهای برای بیعدالتی، بنیان جامعه را متزلزل کرده و به رواج ظلم و ناعدالتی میانجامد.
نظامهای قضایی با هدف تضمین عدالت و صیانت از حقوق انسانها تأسیس شدهاند. چنانچه قضاوت در این نظامها عادلانه و بیطرفانه باشد، حس اطمینان و اعتماد مردم نسبت به دستگاه قضایی افزایش مییابد. در این راستا، عدالت در داوری به همبستگی اجتماعی و ایجاد فضایی امن و آرام در جامعه کمک میکند. افرادی که در جامعهای زندگی میکنند که در آن عدالت رعایت میشود، به قوانین و ارزشها پایبندتر هستند و برای حل مشکلات به روشهای قانونی روی میآورند.